Nodüler Lezyonlar Nedir

Nodül 1 cm’den daha büyük, yuvarlak ya da oval biçimli, normal havalı ac parankimi ile çevrelenen ve parankimden net olarak ayırt edilebilen gölge koyuluÄŸudur. En geniÅŸ çapı 5 cm’den büyük lezyonlara ise kitle denilmektedir.

En sık pulmoner nodül sebebleri:

• Benign nodüller ( infeksiyöz granülomalar-tbc, histoplazmoz vb. ) %50.
• Malign nodüller %40 (bronÅŸ kanseri-%30, bronÅŸ adenomu-%2 ,metastatik nodül-%8 ).
• Non infeksiyöz granülomalar %3 ( romatoid artrit, Wegener vb.).
• Benign tümörler %3 ( hamartoma vb.).
• Karışık ( pulmoner infrkt, amiloidoma, hematom vb.).

 

BronÅŸial Karsinoma:

• Bunların %25-30′u baÅŸlangıçta soliter pulmoner nodül ÅŸeklindedir. Bu aÅŸamada yakalanacak karsinoma olgularının %88′i rezektabl olup, 5 yıllık yaÅŸam %50′nin üzerindedir. Halbuki bronÅŸ karsinomlarının 5 yıllık yaÅŸam oranı %20-30 olup, ilk tanı anında olguların sadece %20′si rezektabldır.
• Çapı 2 cm.’nin üstündedir.
• %80 erkeklerde görülür.
• 40 yaÅŸ üstü sıktır. ( %90-97 )
• Balgam sitolojisi % 5-15 pozitiftir.
• Malign nodülde spikül ÅŸeklinde çıkıntılar bulunur, kenarları düzensizdir.
• Nodül hızlı büyüme eÄŸilimindedir.
• Kalsifikasyon nadirdir.

 

Bronş Adenomları:

• %25′i ac periferinde soliter nodül olarak görülür.
• %90 karsinoid tümörler, geri kalanı silendiroma ve mukoepidermoid tümördür.
• Tedavisiz olguların %10′unda uzak metastazlar görüldüğü için malign tümör olarak kabul edilirler.

 

Metastatik Tümörler:

• Soliter nodüllerin %5-10′unu oluÅŸturur.
• Nodül kenarı çok iyi sınırlıdır.
• Kalsifikasyon kondrosarkoma ve osteojenik sarkoma metastazlarında görülür.

 

Hamartoma:

%40 olguda kireçlenme görülür. Karakteristik patlamış mısır şeklindedir.

Granülomalar:

• SPN’in %50-60′ını oluÅŸturur.
• Tbc, atipik mikobakterler, histoplazmozis, koksidiomikozis granülom sebebleridir.
• Kalsifikasyon tbc ve histoplazmozda sık görülür. Hiler ve mediastinal lenf nodlarında kalsifikasyonlar eÅŸlik edebilir.
• Çapları genellikle büyümez.

 

Radyolojik DeÄŸerlendirme:

• Benign lezyonlarda kontür düzenlidir. Ancak bunun güvenirliÄŸi düşüktür. Metastazlar ve küçük lezyonlar düzgün kontürlü olabilir.
• Nodül çevresinde satellit lezyonlar daha çok tüberküloma özgüdür.
• Nodülün kontürlerinde lobülasyon periferik büyümeyi ve büyüme hızını belirlemektedir.
• Kalsifikasyon görülmesi genellikle iyi huyluluÄŸun önemli bir göstergesidir.
• Dansite ayrımına olanak tanıdığından kalsifikasyon en iyi BT ile belirlenir.
• Nodülün malign-benign ayrımında radyolojik olarak en önemli kriter nodülün büyüme hızıdır.
• Nodül çapının %26 oranında artışı hacim olarak iki katına ulaÅŸtığını belirler. 2 yıl veya daha uzun süre büyüklüğü deÄŸiÅŸmeyen veya 1 aydan kısa zamanda iki katı büyüyen nodül iyi huyludur. Ancak koryokarsinoma, testis ve osteosarkom metastazları da hızlı büyüyebilir.
• Mutlaka 6 ayda bir PA grafi ile takip edilmelidir.
• Nodülün konumu benign-malign ayrımında önem taşımamaktadır.
• 9 mm’den küçük nodüller PA grafide görülmez. 5 cm’nin üzerindeki lezyonların %80 oranında malign olduÄŸu, 2 cm’nin altındakilerin ise %10-25 malign olduÄŸu görülmüştür.
• Kavitasyon yardımcı bir bulgu deÄŸildir.

PA grafide nodül saptandıktan sonra BT ile incelenebilir. BT ile nodülün kontürleri ve iç yapısı ( kistik,solid,kalsifikasyon,kavite), yakın ve uzak AC deÄŸiÅŸimleri ( sekel lezyonlar, pnömoni, fibrozis) mediastinal ve hiler LAP olup olmadığı daha ayrıntılı incelenebilir. BT’de maligniteyi düşündüren konturda spiküller, kalsifikasyon olmaması, mediastinal LAP, sürrenal met. bulgularıdır. Kesin tanı iÄŸne biopsisiyle histolojik tanı konulmasıyla saÄŸlanır.

BT Endikasyonları:

• Standart filmde görülmeyen lezyonlar için.
• PA grafide sınırları net izlenemeyen nodüllerin sınır ve çapını belirlemek.
• Nodüllerdeki kavitasyonu belirlemek.
• Kalsifikasyonları saptamak.
• Hava bronkogramlarını saptamak.
• Hiler LAP’ları saptamak.
  Dr. Ayşegül Çevik

Nodüler Lezyonlar Nedir